İstihdam Olanakları
Türk mühendis ve mimar odaları birliği peyzaj mimarları odası serbest peyzaj mimarlık müşavirlik hizmetleri uygulama, meslekî denetim, büroların tescili ve asgarî ücret yönetmeliği “peyzaj mimarlığı hizmetleri” hizmetlerine aşağıdaki başlıklarda tanımlamıştır.
Bu kapsamda aşağıdaki işlerle ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşlarda ve özel sektörde peyzaj mimarları istihdam edilebilmektedir.
Peyzaj mimarlığı hizmetleri
MADDE 5 – (1) Peyzaj mimarlığı hizmetleri aşağıda belirtilmiştir.
a) Peyzaj planlama hizmetleri;
1) Stratejik peyzaj planlaması; geleceğe yönelik peyzaj gelişim stratejilerinin oluşturulması, peyzaj koruma ve kullanım değeri analizi ile sektörel planların yatırım istemleri için peyzaj koruma ve kullanım değerleri açısından yer seçimidir. 1, 2, 3, 4 numaralı peyzaj planlama ölçekleri,
2) Koruma amaçlı peyzaj planlaması; ekolojik temelde peyzaj analizine dayalı olarak peyzajların koruma statülerinin belirlenmesi, koruma alanlarının uzun devreli peyzaj gelişim planları ve yönetim planları, kırsal ve kentsel biyotopların hazırlanması ve haritalanması, görsel peyzaj analizi ile çevre düzeni planı hazırlama sürecinde peyzaj koruma önceliklerinin belirlenmesidir. 1, 2, 3, 4, 5 numaralı peyzaj planlama ölçekleri,
3) Onarım – iyileştirme ve/veya geliştirme amaçlı peyzaj planlaması; sulak alanlar, su kıyıları, göletler, barajlar, kapatılan maden ocakları, karayolları, demiryolları, limanlar, havaalanları, boru hatları, erosif alanlar ve benzeri müdahale edilmiş peyzajların onarımı, iyileştirilmesi ve geliştirilmesine yönelik her türlü peyzaj planı, tasarımı, proje ve raporları ile bu kapsamdaki uygulamaların izlenmesi ve denetlenmesidir. 3, 4, 5 numaralı peyzaj planlama ölçekleri,
4) Katı atık düzenli depolama alanları peyzaj planlaması; bu alanlar için peyzaj ekolojisi ilkelerine dayalı yer seçimi alternatiflerinin oluşturulması, varolan çöp alanlarının peyzaja etkilerinin değerlendirilmesi ve katı atık depolama alanlarının kullanım ömrü sonunda peyzaj onarımı ile birlikte, açık ve/veya yeşil alan olarak dönüştürülmesine yönelik olarak yapılan hizmetlerdir. 3, 4 numaralı peyzaj planlama ölçekleri,
5) Ulaşım güzergahları peyzaj planlaması; ulaşım ağları güzergah seçiminde, peyzaj koruma ve kullanım analizi, tasarım ve projelendirme hizmetleridir. 2, 3 numaralı peyzaj planlama ölçekleri,
6) Kıyı ve sulak alanlar peyzaj planlaması; kıyı ve sulak alan peyzajlarını biçimlendiren ekolojik mekanizmalara dayalı peyzaj planlama hizmetleridir. 2, 3, 4 numaralı peyzaj planlama ölçekleri,
7) Turizm ve/veya rekreasyon alanları peyzaj planlaması; turizm ve/veya rekreasyon potansiyeli ve istemlerine dayalı peyzaj koruma ve kullanım analizi, tasarım ve projelendirme hizmetleridir. 3, 4, 5 numaralı peyzaj planlama ölçekleri,
8) Peyzaj planlaması; peyzaj gelişim stratejilerinin belirlenmesi, biyotopların analizi ve haritalanması, imar planı hazırlama sürecinde açık ve/veya yeşil alan sistemlerinin geliştirilmesi, yaşama ilişkin görsel peyzaj ve estetik kalitesinin değerlendirilmesi, yeşil yol planlaması (yaya, bisiklet, rekreasyonel yol ve benzeri), doğal çevre ile dinamik bağlantı açısından ekolojik ağ planlaması ile peyzaj doğal ve kültürel kaynaklarının analizi hizmetleridir. 3, 4, 5 numaralı peyzaj planlama ölçekleri,
9) Peyzaj yönetimi; varolan ve/veya planlanan peyzajın sürekliliği açısından, doğal ve kültürel süreçlerin oluşturduğu değişikliklere uyum sağlamak ve rehber olmak için yapılan hizmetlerdir. Bu kapsamda, peyzaj uygulamalarının yönetimi ile çevre yönetim araçları olan çevresel etki değerlendirmesi (ÇED), stratejik çevresel değerlendirme (SÇD) ve ekolojik etki değerlendirmesine (EED) ilişkin peyzaj mimarlığı değerlendirmesi hizmetleridir. 1, 2, 3, 4, 5 numaralı peyzaj planlama ölçekleri,
b) Peyzaj tasarım, çevre düzenleme ve proje hizmetleri; yapı üretim sürecinde tüm açık ve/veya yeşil alanların peyzaj tasarım, çevre düzenleme ve peyzaj projesi hizmetleri, peyzaj rölöve – restitüsyon – restorasyon hizmetleri, açık – yeşil alan donatı projesi hizmetleri, iç mekanda bitkisel tasarım hizmetleridir.
c) Peyzaj mimarlığı uygulama ve yönetimi hizmetleri; açık ve/veya yeşil alanların, peyzaj mimarlığı meslekî kontrollük ve teknik uygulama sorumluluğu, proje yönetimi, şantiye şefliği, kabul ve teslim çalışmalarıdır.
ç) Peyzaj mimarlığı teknik müşavirlik hizmetleri; peyzaj mimarlığı hizmetlerinde bilirkişilik, hakemlik, eksperlik, jüri üyeliği, raportörlük; peyzaj proje yönetimi, fizibilite, program hazırlığı, özel araştırma, iş ve işlem takibi, metraj ve keşif, ihale dosyası hazırlanması, hakediş, kesin hesap, şartname ve sözleşme hazırlanmasıdır.
d) Süs bitkileri üretimi; peyzaj tasarım, çevre düzenleme, projelendirme ve peyzaj uygulamasında kullanılan bitkisel materyalin üretiminin koordinasyonu ve planlamasıdır.
e) Peyzaj uygulamasında bakım, doğa koruma ve onarımı çalışmaları; peyzaj tasarım, çevre düzenleme ve projelendirme sonrasında, peyzaj uygulamasına ilişkin olarak yapılan hizmetlerdir.
f) Diğer bilimsel, teknik ve sanatsal çalışmalar; peyzaj tasarımı, çevre düzenleme ve projelerinde maket, imaj ve animasyon, sanat eserinin yerinin ve malzemesinin seçimi ve benzeri hizmetlerdir.
Peyzaj planlama, tasarım, çevre düzenleme, projelendirme ve uygulama süreci
MADDE 6 – (1) Peyzaj planlama, tasarım, çevre düzenleme, projelendirme ve uygulama aşamaları:
a) Proje düzenleme hizmetleri:
1) Etüt çalışması ve ön proje; kesin gereksinim programlarının alan verilerine dayandırılması ile oluşturulan, planlama/tasarım/proje alanı ile ilgili yapılacak işlemleri, önerileri, ekonomi ve benzer faktörler bazında karşılaştırmaları da kapsayan; alanının niteliğine göre her ölçekte çizilebilecek şema, grafik, açıklama ve raporları ile bu verilere göre düzenlenebilecek, plan, kesit ve görünüşlerle fikir ortaya koyan taslak proje veya etütlerdir.
2) Kesin proje; planlama/tasarım/proje alanının büyüklüğü ve niteliği göz önüne alınarak, her ölçekte çizilebilen onanmış ön proje doğrultusunda; varolan yasal prosedürlere göre uygulanabilirliliği ortaya konan, tasarım ve yapılanmanın kesin çözümüdür.
3) Uygulama projeleri; planlama/tasarım/proje alanının onanmış kesin projesinin uygulanabilmesi için gerekli tüm verileri kapsar. Yapısal, bitkisel uygulama özelliklerini, kod ve ölçülerini, yapı ve çevresinde yer alan tüm donanım sistemlerinin projeyi etkileyen bütün elemanlarını, alt yapıya ilişkin çözümleyici bilgilerini, sistem detaylarının üretim ve uygulamaya yönelik önerme ve referanslarını, kullanılan malzeme nitelik ve özelliklerini içeren, büro ve şantiyelerde her türlü yapım ve uygulama aşamasında kullanılabilecek nitelik ve yeterlilikte, kolaylıkla anlaşılabilir çizim teknikleri ile hazırlanmış projeler bütünüdür.
4) Detay projeleri; peyzaj uygulama projelerinde yaşama geçirilen, kullanımların gerektirdiği her türlü yapısal/bitkisel donanım ve donatılara ilişkin, yapım ve üretim tekniklerine yönelik bilgilerin her türlü tanımlanmış, ölçülendirilmiş, görsel anlatımlarıdır.
b) İhale dosyası düzenleme hizmetleri; keşife esas olacak metrajın yapılması, birim fiyatlarda analizi bulunmayan işlerin fiyat analizlerinin düzenlenmesi, birim fiyat listesinin hazırlanması, idari ve teknik şartnamelerin düzenlenmesi, keşif özetinin yapılması, idare veya işverence istenildiği koşulda mevzuata uygun olarak sözleşme tasarısının hazırlanması çalışmalarını kapsar.
c) Peyzaj mimarlığı meslekî kontrollük hizmetleri; peyzaj uygulama alanı ile ilgili ihaleden sonra yer tesliminde hazır bulunmak, peyzaj uygulamaları ile ilgili her türlü yapısal ve bitkisel işlerin kontrollerini yapmak, uygulama sırasında gereken değişiklik ve detaylara ilişkin önerilerini idare veya işveren aracılığı ile peyzaj mimarı müellife aktarmak, geçici kabulde bulunmak ve iş bittikten sonra uygun ölçekli "yapıldı/as built" projesini kopyası ile 16/7/1985 tarihli ve 85/9707 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe giren Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Şartnamesini idareye vermektir.
ç) Teknik uygulama sorumluluğu hizmetleri; meslekî yetki ve sorumlulukta planlama/tasarım/proje alanının, onanmış proje ve eklerine, yürürlükteki ilgili kanun ve yönetmeliklere, peyzaj mimarlığı hizmetlerine ilişkin yönetmelik ve şartnamelere, fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapımını denetleme hizmetleri bütünüdür.